Biện pháp xử lý rác thải hiệu quả và bền vững hiện nay

Rác thải đang là một trong những vấn đề môi trường nan giải không chỉ ở Việt Nam mà trên toàn thế giới. Mỗi ngày, hàng tấn rác thải sinh hoạt, công nghiệp, y tế,... được thải ra môi trường, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ sinh thái, sức khỏe con người và quá trình phát triển bền vững. Vì vậy, việc tìm kiếm và áp dụng các biện pháp xử lý rác thải hiệu quả là điều cấp thiết để giảm tải áp lực cho môi trường và hướng đến một nền kinh tế tuần hoàn, xanh – sạch – đẹp. Cùng Phế liệu Huy Hoàng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Phân loại rác tại nguồn – Bước đầu tiên và quan trọng nhất

Phân loại rác tại nguồn là bước đầu tiên và quan trọng nhất trong quy trình biện pháp xử lý rác thải. Việc phân loại giúp giảm khối lượng rác phải xử lý, tăng khả năng tái chế và tiết kiệm chi phí vận hành hệ thống xử lý. Ở nhiều quốc gia phát triển, việc phân loại rác đã được luật hóa và áp dụng rộng rãi.

Các loại rác phổ biến có thể phân loại như sau:

• Rác hữu cơ: bao gồm thức ăn thừa, rau củ quả hư, xác động vật, phân,… có thể phân hủy sinh học.

• Rác vô cơ không tái chế: như túi nilon, gốm sứ vỡ, xỉ than, vỏ hộp nhựa không thể tái chế.

• Rác có thể tái chế: như giấy, bìa, nhôm, sắt, nhựa cứng, thủy tinh,...

• Rác thải nguy hại: pin, bóng đèn huỳnh quang, hóa chất tẩy rửa, thuốc trừ sâu, vật liệu điện tử,…

Việc phân loại đúng sẽ giúp các bước xử lý phía sau hiệu quả hơn và giảm thiểu rủi ro phát sinh, đồng thời tối ưu hóa quá trình biện pháp xử lý rác thải tại các khu dân cư và khu công nghiệp.

Xem thêm: Thu mua inox phế liệu giá cao 

Tái sử dụng và tái chế – Tận dụng tài nguyên, giảm áp lực môi trường

Tái sử dụng là cách kéo dài vòng đời của sản phẩm, giảm lượng rác thải. Ví dụ, hộp nhựa có thể dùng đựng đồ, giấy in một mặt có thể dùng ghi chú,…
Tái chế là quá trình thu hồi và xử lý rác để tạo ra sản phẩm mới. Giấy, nhựa, thủy tinh, kim loại,... là những loại rác có thể tái chế. Ở cấp độ công nghiệp, rác còn được tái chế thành vật liệu xây dựng, nhiên liệu hoặc nguyên liệu thô phục vụ sản xuất. Đây là một hướng đi kinh tế – môi trường cực kỳ quan trọng, đặc biệt trong chiến lược phát triển nền kinh tế tuần hoàn.

Chôn lấp hợp vệ sinh – Biện pháp phổ biến nhưng cần kiểm soát

Chôn lấp vẫn là biện pháp xử lý chính tại nhiều địa phương, do chi phí thấp và dễ triển khai. Tuy nhiên, nếu không đúng kỹ thuật, bãi chôn lấp có thể gây rò rỉ nước rỉ rác, ô nhiễm nguồn nước ngầm và phát sinh khí độc hại như metan, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng.
Một bãi chôn lấp hợp vệ sinh cần có:

• Hệ thống lót đáy chống thấm.

• Màng phủ bề mặt.

• Hệ thống thu gom và xử lý nước rỉ rác.

• Hệ thống thu khí phát sinh để sử dụng hoặc đốt tiêu hủy.

Thiêu đốt – Biện pháp xử lý nhanh, tiết kiệm diện tích

Đốt rác là biện pháp xử lý rác thải hiệu quả với rác y tế, rác nguy hại và các loại khó phân hủy. Với công nghệ lò đốt hiện đại, quá trình đốt có thể thu hồi nhiệt để phát điện, góp phần tạo ra nguồn năng lượng thay thế. Tuy nhiên, cần kiểm soát chặt lượng khí thải (dioxin, furan…) và tro xỉ phát sinh để không gây tác hại thứ cấp.

Ủ phân hữu cơ – Giải pháp xanh cho rác hữu cơ

Rác hữu cơ có thể được ủ để tạo ra phân compost, giúp cải tạo đất, tăng độ màu mỡ và giảm sử dụng phân hóa học. Quá trình ủ gồm:

• Rác được phân loại kỹ, cắt nhỏ.

• Trộn đều, giữ độ ẩm và nhiệt độ phù hợp.

• Ủ trong hố, thùng hoặc lò chuyên dụng khoảng 30–60 ngày. Phân compost tạo ra có thể dùng trong nông nghiệp hữu cơ, vườn cây, sân vườn đô thị,…

Áp dụng công nghệ hiện đại – Tối ưu hiệu quả và tiết kiệm chi phí dài hạn

Hiện nay, nhiều doanh nghiệp và địa phương đã mạnh dạn đầu tư vào công nghệ xử lý rác tiên tiến như:

• Xử lý sinh học bằng vi sinh vật.

• Công nghệ plasma hóa nhiệt độ cao.

• Sản xuất khí sinh học (biogas).

• Đốt rác phát điện.
  Những công nghệ này giúp xử lý nhanh, sạch, đồng thời tận dụng rác để tạo năng lượng và vật liệu đầu ra có giá trị.

Giáo dục cộng đồng và ban hành chính sách hỗ trợ

Ý thức của người dân giữ vai trò quyết định đến thành công của các giải pháp xử lý rác. Việc tuyên truyền, giáo dục từ trường học, doanh nghiệp đến khu dân cư cần được thực hiện thường xuyên, sáng tạo, dễ tiếp cận.
Bên cạnh đó, các chính sách như: hỗ trợ đầu tư công nghệ, thuế ưu đãi cho doanh nghiệp môi trường, quy định xử phạt rác thải sai quy trình,… cũng rất cần thiết để tạo ra hệ sinh thái xử lý rác hiệu quả và công bằng.

Xem thêm: Bạn có phế liệu inox không cần sử dụng? Hãy đến ngay Phế liệu Huy Hoàng để được thu mua giá cực cao 

Kết luận

Rác thải là vấn đề không thể tránh khỏi trong quá trình phát triển xã hội, nhưng nếu có biện pháp xử lý rác thải đúng cách, chúng ta hoàn toàn có thể biến "rác" thành tài nguyên.
Từ phân loại tại nguồn, tái chế, thiêu đốt, ủ phân hữu cơ đến ứng dụng công nghệ hiện đại – tất cả đều cần được phối hợp nhịp nhàng giữa nhà nước, doanh nghiệp và người dân. Chỉ khi có sự đồng lòng, rác thải mới không còn là gánh nặng mà trở thành một phần trong hành trình xây dựng một xã hội văn minh, phát triển bền vững.